Overgewicht is na roken de belangrijkste bedreiging voor de volksgezondheid op dit moment. Het is een van de belangrijkste veroorzakers van kanker en mensen met overgewicht hebben aanmerkelijk meer kans op suikerziekte, hart- en vaatziekten en gewrichtsklachten. Ook is er een positieve samenhang met levensgeluk en zelfvertrouwen en een negatieve relatie met pesten en aanverwante psychische problemen.
Overgewicht is in hoge mate levenstijl gerelateerd. Dit betekent dat het belangrijk is er vroeg bij te zijn. Op zich schort het niet aan signalering, voorlichting of effectieve aanpakken. Huisartsen, consultatiebureaus en GGD-artsen vormen een netwerk van professionals die signaleren en voorlichten. Op een ander niveau spelen het onderwijs, werkgevers en sportverenigingen een rol met programma’s op het gebied van sportstimulering of bevorderen van een gezonde leeftstijl. Aan de aanbodkant kunnen huisartsen adviseren en verwijzen en zijn er fysiotherapeuten en diëtisten en psychologen met een aanbod vanuit het (para)medische segment bij eetproblemen en stoornissen. Van de gemeentezijde zijn er fondsen en activiteiten voor sportstimulering bij met name jongeren. Ook het internet biedt een permanente bron van lifestyle- en voedingsadviezen en programma’s al dan niet ondersteund met tech-gadgets en wellness portalen.
Ondanks dit uitgebreide aanbod ontbreekt het nu juist aan een sluitende preventieve aanpak en zorg. Fysiotherapie, geestelijke gezondheidszorg en diëtetiek worden bij uitstek ‘laat’ ingezet, namelijk wanneer er sprake is van duidelijke gezondheids- of geestelijke problemen die door de cliënt zelf ook in verband worden gebracht met zijn voedings-en leefstijl. Het ontbreekt vaak ook aan een goede combinatie van experisegebieden. Dit heeft enerzijds te maken met het ontbreken van financiering voor preventieve hulp. Anderzijds ontbreekt het wellicht ook aan een goede gezamenlijke aanpak waarin professionals elkaar weten te vinden. In het Gezondheidscentrum Lloyd's Terras in Veendam gaan we dat anders doen. We ontwikkelen een programma voor leefstijlverbetering, te beginnen met overgewicht, waarin huisarts, fysiotherapeut, diëtist en psycholoog; een (zorg)programma op maat van de client vormgeven, uitvoeren en doorgaand evalueren en verbeteren. In deze programma’s is de huisarts verantwoordelijk voor de toeleiding en de medische begeleiding gedurende het traject, de fysiotherapeut is verantwoordelijk voor het activiteitenprogramma en het stappenplan naar een gezondere levensstijl, waar nodig aangevuld met een programma gericht op verandering van het eetpatroon in samenwerking met de dietist. De psycholoog helpt de beoogde gedragsverandering blijvend te bewerkstelligen. De ‘zorg op maat’ ontstaat door de nauwe samenwerking van deze specialisten met elkaar op het plan van de cliënt gedurende het volledige traject. De invulling is ‘blended’, waarbij gebruik gemaakt wordt van moderne ICT hulpmiddelen zoals VitaLinq’s Personal Health Assistant en Samen1Plan.nl, om tegen acceptabele maatschappelijke kosten, de hoge begeleidingsfrequentie te behalen die voorwaardelijk is voor blijvende gedragsverandering. Deze middelen zorgen voor een overzicht en afstemming voor de client en betrokken professionals en verlagen de noodzaak tot contact- en overleg tijd doordat een deel van de afstemming en bereikbaarheid van de professionals digitaal plaatsvindt.